Samenvatting

Pijn is een algemeen verschijnsel dat hoort bij het leven, maar het denken over pijn is in de loop van de geschiedenis sterk veranderd. Pas in de 17e eeuw hebben het zenuwstelsel en het brein hun intrede gedaan. Aanvankelijk werd gedacht dat pijn altijd verwijst naar (weefsel)schade, en pas de laatste decennia is duidelijk geworden dat daar niet altijd sprake van hoeft te zijn. Soms is er helemaal geen sprake (meer) van weefselschade. Nociceptie is een wezenlijk ander begrip dan pijn en ook tussen pijngewaarwording, pijnbeleving en pijngedrag bestaan verschillen. Factoren die een rol spelen bij pijn zijn stress, emoties, cognities, leerprocessen en de omgeving. Een grondige analyse per persoon is noodzakelijk, waarbij over het algemeen niet één maar meerdere factoren in aanmerking moeten worden genomen die opstapelen en uiteindelijk pijn tot gevolg hebben. Een behandelplan is bij voorkeur toegesneden op de persoon, waarbij de persoon zelf de regie houdt. Dit artikel geeft een beknopt overzicht van de vele facetten van pijn.