Samenvatting

Dit artikel belicht de rol van fascia als bron van perifere nociceptie bij chronische pijn. Een benadering die hierop aansluit is de Fascia Integratie Therapie, die het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam enkele jaren geleden heeft toegevoegd aan het multidisciplinaire revalidatieprogramma voor chronische pijn. Dit is een bottom-upbenadering die gericht is op de behandeling van perifere bronnen van nociceptie en op het herstellen van de myofasciale balans, door middel van manuele fasciatechnieken en specifieke oefeningen. In dit artikel wordt deze benadering besproken en worden drie potentiële perifere bronnen van nocisensoriek uitgewerkt: triggerpoints, fasciapathologie en neuropathodynamica. Van elke bron worden de pathofysiologie, diagnostiek en behandelopties besproken.